Vruchtbaarheid en vitamines

  Nieuws

Wie kent de verhalen niet: van oesters en eieren word je vruchtbaarder. Maar wat is daar nu van waar? En welke rol spelen vitamines en mineralen daarbij voor mannen én vrouwen? We zijn de literatuur ingedoken om de waarheid boven tafel te krijgen.

Van oesters eten word je vruchtbaar...

Het verhaal van de oesters komt door het zinkgehalte in dit schelpdier. Oesters bevatten 16 mg zink per 100 gram. Dit is ruim boven de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid die volwassenen per dag nodig hebben (7 mg voor vrouwen, 9 mg voor mannen). Zink speelt een rol bij de voortplanting omdat dit mineraal een rol speelt bij de vorming van spermacellen. Daarnaast heeft zink invloed op een aantal hormonen, waaronder testosteron. Voldoende zink in de voeding is daarom belangrijk voor een normale vruchtbaarheid en dus voor de voortplanting. Dit wil echter niet zeggen dat een tekort aan zink leidt tot een verminderde vruchtbaarheid, dat is niet aangetoond. En omgekeerd: extra zink maakt je niet extra vruchtbaar. Dus heren, oesters kun je eten als je ze lekker vindt, maar meer ook niet.

Foliumzuur (vitamine B11) voor en tijdens de zwangerschap

Zink is niet alleen direct betrokken bij de vorming van spermacellen; het speelt het ook een rol bij de werking van foliumzuur in het lichaam. Een combinatie van voldoende zink en foliumzuur is dus belangrijk. Uit onderzoek blijkt dat een combinatie van een zink- en foliumzuursupplement het aantal spermacellen verhoogt bij mannen die minder vruchtbaar zijn. Ook heeft foliumzuur een effect op het DNA in het sperma. Foliumzuur draagt dus bij aan een goede kwaliteit daarvan.

Foliumzuur is trouwens dubbel belangrijk, want niet alleen mannen hebben er baat bij. Dat zit zo. Uit onderzoek blijkt dat homocysteïne (een bouwstof van eiwit) belangrijk is voor de rijping van eicellen. Foliumzuur heeft op zijn beurt een effect op homocysteïne, en kan dus bijdragen aan de vruchtbaarheid van een vrouw. Foliumzuur is ook belangrijk voor de vroege ontwikkeling van het ongeboren kind. Daarom is extra foliumzuur nodig voor vrouwen die zwanger willen worden of zijn. De Gezondheidsraad adviseert vrouwen die zwanger willen worden dagelijks een supplement met 400 microgram foliumzuur te slikken.

Goed sperma door selenium of vitamine B12?

Ook vitamine B12 speelt een rol bij de vorming van spermacellen. Uit Israëlisch onderzoek blijkt dat bij mannen met een afwijkende spermakwaliteit, in 39% van de gevallen sprake was van een tekort aan vitamine B12. Verder onderzoek moet uitwijzen of een deel van de onvruchtbaarheid bij deze mannen komt door een vitamine B12-tekort én of vitamine B12-supplementen de vruchtbaarheid verbeteren. Selenium heeft een direct effect op de beweeglijkheid van sperma. Maar ook hier geldt: dit betekent niet dat een man vruchtbaarder is als hij extra selenium slikt. Daar is verder onderzoek voor nodig.

Sneller zwanger door vitamine D?

Wetenschappers van de Universiteit van Kopenhagen hebben vastgesteld dat de beweeglijkheid en snelheid van de zaadcellen minder is bij mannen die te weinig vitamine D in het lichaam hadden. Ook was het aantal gezonde zaadcellen lager bij deze groep.

Daarnaast blijkt dat een hogere vitamine D-status bij vrouwen de kans op een zwangerschap na IVF (in vitro fertilisatie) verhoogt. Voldoende vitamine D blijkt dus een rol te spelen bij de vruchtbaarheid, maar of je ook sneller zwanger bent? Verder onderzoek hiernaar is nodig. Ben je eenmaal zwanger dan is vitamine D belangrijk voor een goede groei van je kindje. Het advies is daarom: elke dag een supplement met 10 microgram vitamine D. Je kunt hiermee ook al beginnen als je zwanger wilt worden.

En de eieren?

Het verhaal van de eieren komt door de hoeveelheid eiwit. Sperma bestaat uit eiwit, dus dan zullen eieren wel goed zijn. Er is echter nooit ook maar enig verband aangetoond tussen eieren en vruchtbaarheid. Dus dat verhaal kunnen we ook naar het land der fabelen verwijzen. Vitamines en mineralen spelen een rol bij de vruchtbaarheid, dat staat vast. Ben je gezond en eet je gezond, dan zijn echter extra vitamines of mineralen voor de man niet nodig. Mannen die de aanbevolen hoeveelheden niet halen, kunnen een laag-gedoseerde multivitamine gebruiken om de kwaliteit van het sperma te ondersteunen. Voor vrouwen geldt het advies om extra foliumzuur en vitamine D te gebruiken als ze zwanger willen worden. Los van het effect op de vruchtbaarheid is het wél belangrijk voor de groei van het kindje in de eerste weken van de zwangerschap.