Alles over vitamine D: van tekort tot te veel

door Suzan Tuinier |

Vitamine D is een van de meest besproken vitamines en niet voor niets. Deze vetoplosbare vitamine speelt een cruciale rol in je weerstand, botgezondheid én humeur. In dit artikel lees je antwoord op jullie meestgestelde vragen over vitamine D: wat doet het, wanneer heb je een tekort, wat zijn de risico’s van te veel, en hoe zit het bij kinderen?

Wat doet vitamine D?

Vitamine D ondersteunt je immuunsysteem, helpt calcium op te nemen en draagt bij aan sterke botten en spieren. Ook blijkt uit onderzoek dat vitamine D mogelijk een rol speelt bij stemmingsklachten, zoals depressie en vermoeidheid.

Kan een vitamine D-tekort psychische klachten geven?

Ja, een tekort aan vitamine D wordt in verband gebracht met psychische klachten zoals depressie, vermoeidheid en prikkelbaarheid. Vooral in de wintermaanden kan een tekort ontstaan, doordat zonlicht de belangrijkste bron van vitamine D is. Overleg met je arts of je gebaat bent bij suppletie.

Wat zijn tekenen van een tekort?

Veelvoorkomende klachten bij een vitamine D-tekort zijn:

  • Vermoeidheid

  • Spierzwakte

  • Somberheid

  • Pijn in botten of gewrichten

Bloedonderzoek kan uitwijzen of je echt een tekort hebt. In dat geval kan een supplement uitkomst bieden.

Wat als een kind te veel vitamine D heeft binnengekregen?

Kinderen hebben slechts een kleine hoeveelheid vitamine D nodig. Bij een te hoge inname (bijvoorbeeld door dubbele dosering of inslikken van supplementen voor volwassenen) kunnen symptomen ontstaan zoals:

  • Misselijkheid

  • Sufheid

  • Hoofdpijn

  • Verstoring van de calciumbalans

Raadpleeg altijd een arts bij twijfel. Een overdosis kan schadelijk zijn, vooral bij jonge kinderen.

Kind heeft te veel vitamine D geslikt – wat nu?

Als een kind per ongeluk meerdere vitamine D-tabletten heeft geslikt, neem dan altijd contact op met de huisarts of de huisartsenpost. De risico’s hangen af van de dosering, het lichaamsgewicht en de frequentie.

Is er verschil tussen vitamine D en D3?

Ja. Vitamine D komt in twee vormen:

  • D2 (ergocalciferol): plantaardig, minder effectief

  • D3 (cholecalciferol): dierlijk of via supplementen, beter opneembaar

De meeste supplementen bevatten tegenwoordig vitamine D3 vanwege de hogere biologische beschikbaarheid.

Heeft de zonnebank invloed op vitamine D?

De zonnebank kan UV-B-straling afgeven, wat theoretisch de aanmaak van vitamine D stimuleert. Toch is het geen veilige of aanbevolen manier om je vitamine D-status op peil te houden, vanwege het verhoogde risico op huidkanker. Suppletie of zonlicht (15-30 minuten per dag) zijn betere opties.

Vitamine D bij overgewicht

Mensen met overgewicht hebben vaker een vitamine D-tekort. Dit komt doordat vitamine D wordt opgeslagen in vetweefsel, waardoor het minder beschikbaar is voor het lichaam. Suppletie is vaak nodig, soms in hogere doseringen op advies van een arts.

Vitamine D en kinderen: welke dosis is veilig?

Voor kinderen tot 4 jaar geldt het advies om dagelijks 10 microgram vitamine D te suppleren. Oudere kinderen hebben mogelijk ook suppletie nodig, afhankelijk van hun huidtype, voeding, zonblootstelling en medische voorgeschiedenis.

Let op: meer is niet beter. Houd je aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, tenzij anders geadviseerd door een arts.

Wat als je vitamine D bent vergeten te geven aan je baby?

Een keer vergeten is geen probleem, maar zorg dat je het dagelijks geeft. Vitamine D is essentieel voor de ontwikkeling van sterke botten en tanden bij jonge kinderen.

Breekt vitamine D alcohol af?

Nee, vitamine D breekt geen alcohol af. Wel kan overmatig alcoholgebruik je vitamine D-status negatief beïnvloeden, onder andere door leverbelasting en verstoring van de vetopname.

Vitamine D roept veel vragen op, terecht, want het is een vitamine met grote impact. Op www.vitamine-info.nl vind je betrouwbare, onafhankelijke informatie over vitamine D en andere voedingsstoffen. Met kennis van zaken én wetenschappelijke onderbouwing.